De Zuiderkade begint aan de Parallelweg, tussen de Indoor Carwash en de Broedmachine, en loopt parallel aan het water van De Pijp helemaal door tot aan de metaalbergen van Riwald Recycling. Het is geen doorgaande weg, wie er niet hoeft te zijn, komt er waarschijnlijk nooit. Toch komt er veel verkeer. Alleen al naar het terrein van Braam Recycling rijden dagelijks zo’n honderd vrachtwagens heen en weer om grond te storten. Zware jongens, dat is duidelijk te zien aan het wegdek. Een opknapbeurt is hard nodig en staat gepland voor het eind van het jaar. Een mooie gelegenheid om meteen de afwatering te verbeteren, de inrichting te optimaliseren én alvast voor te sorteren op de ontwikkelingen binnen het hele Spoorzonegebied. We praten erover met Bärbel Böhling en Rob Palmboom van de gemeente Beverwijk.
Rob is al ruim veertig jaar in dienst van de gemeente in diverse technische functies en de laatste 15 jaar projectleider, nu ingenieursbureau. Bij de laatste opknapbeurt van de Zuiderkade, ongeveer 25 jaar geleden, was hij óók betrokken. Rob: “Toen ging het vooral om het wegdek zelf. We keken nog niet naar klimaatadaptatie en al helemaal niet naar uitstraling. Dat is nu anders, maar de functionaliteit blijft belangrijk. Er is echt een technische urgentie om deze weg te verbeteren omdat het wegdek versleten is. We doen voortdurend metingen door de stad om de kwaliteit van het asfalt te monitoren. Maar hier kun je met het blote oog zien dat de weg aan opknappen toe is. Dat gaan we dus doen.”
Bärbel is als ontwerper van de buitenruimte betrokken bij dit project: vanuit Beleid en Inrichting Openbare Ruimte én vanuit het gebiedsprogramma Spoorzone. Haar opgave is om de alle functies en nodige opgaven te verbinden in een ontwerp. Bärbel: “Het is hier nu ronduit rommelig, het heeft geen vriendelijke uitstraling. Het is kortom geen visitekaartje voor de bedrijven. Natuurlijk, het is een industrieterrein, niet de Breestraat. Er is hier zware industrie, dat moeten we faciliteren. Maar dat betekent niet dat we geen voetpad of groen kunnen aanleggen en het straatbeeld aantrekkelijker kunnen maken. Dat doen we in eerste plaats voor de eigen ondernemers, maar ook met het oog op toekomstige ontwikkelingen in de Spoorzone. De groenstructuur die we nu neerzetten geeft over 20 jaar volwaardig groen. Dat maakt het mogelijk aan de kop van de haven dan meer een bedrijventerrein van te maken of zelfs een woon-werkgebied. Door nu al te werken aan een robuuste, stoere buitenruimte mét groen, creëren we meer mogelijkheden richting toekomst.”
Waardevolle input van de bedrijven
Nieuw wegdek, een doorgaand voetpad vanaf de Parallelweg helemaal tot aan het eind en een brede groenstrook aan het begin van de straat, dat zijn de meest zichtbare verbeterpunten. Hoe zijn de ondernemers van de omliggende bedrijven hier eigenlijk in gekend? Wat vinden zij van de plannen en wat zijn de belangrijkste issues?
Rob: “We zijn afgelopen zomer een participatietraject gestart. Tijdens een digitale bijeenkomst voor alle ondernemers hebben we de plannen geïntroduceerd. Eind vorig jaar en begin dit jaar hebben we inloopbijeenkomsten georganiseerd. Daar hebben we veel nuttige feedback opgehaald. Daarna hebben we nog apart met een aantal bedrijven gesproken. De sessies vonden plaats op het bedrijventerrein zelf.“
Bärbel: “Het was mooi laagdrempelig ingericht, en er was echt veel animo, een volle zaal. Dat is niet altijd het geval kan ik je vertellen. We hebben zeer waardevolle inzichten opgedaan, die we ook hebben kunnen toepassen. Er leefden nog wel zorgen bij de bedrijven zoals de breedte van de weg en de bocht. Dit soort zaken hebben we kunnen tackelen middels aanpassingen in het ontwerp. Zo hebben we de weg breder gemaakt en ook de bochten hebben we wijder gemaakt. Met een simulatieprogramma hebben we getest of het lukt om met een vrachtwagen bij 30 kilometer per uur die bocht lekker te nemen. Want dat moet niet alleen technisch kunnen, het moet gewoon gemakkelijk gaan.”
Rob: “Dat is de toegevoegde waarde van de gesprekken met de bedrijven. In een van de bijeenkomsten kwam naar voren dat er voor een deel van de weg ruimte moet zijn voor voertuigen van 9 m breed. Dat is uitzonderlijk maar hier kan nu natuurlijk heel goed rekening mee worden gehouden door op dit stukje weg de lantaarnpalen verder uit elkaar te zetten en bomen verder weg van de weg te planten. Over het toevoegen van groen en bomen waren de ondernemers skeptisch. Het mag zicht en bewegingsvrijheid niet beperken. Daar houden we bij het ontwerpen rekening mee.”
Minder zichtbaar, maar minstens zo belangrijk: afwatering en riolering
Voor de ondernemers aan de Zuiderkade vormt wateroverlast een serieus probleem. De straten lopen regelmatig onder, evenals de terreinen van de bedrijven. De gemeente gaat dit meteen met de herinrichting aanpakken. Rob legt uit hoe de wateroverlast veroorzaakt wordt én wat ze eraan gaan doen: “Het heeft te maken met de grondwaterstand en de berging in het gebied, dat ook nog eens sterk verhard is. Dus als het hard regent, kan het water niet goed weglopen. En dat gebeurt de laatste jaren helaas steeds vaker door klimaatverandering. Wat we nu gaan doen is een apart schoonwaterriool aanleggen. Dit is best een vervuild gebied wat extra aandacht verdient om dit te laten slagen en uit te voeren. Mogelijk kunnen we het schoonwater niet rechtstreeks in De Pijp laten lopen. Dit zijn we aan het uitzoeken welke mogelijkheden er zijn. Nu komt in de huidige situatie nog in het vuile- en schoonwater terecht in het bestaande riool en dat water moet dus allemaal naar de zuivering aan de Wijkermeerweg. Dit geeft een extra belasting om dit water te verwerken tijdens enstige regenval. Door een schoon- en vuilwaterriool aan te brengen kunnen we dat beter scheiden en reguleren, dus blijft er minder water op straat staan. Daardoor hoeven we ook de zuiveringsinstallatie veel minder te belasten, daar heeft het hele gebied profijt van. De Wijkermeerweg zelf staat ook snel blank bij ernstige regenval, net als het tunneltje van de Viaductweg. Hopelijk geeft dit een mindere belasting op het rioolstelsel en zal dit op termijn minder optreden.”
“Het hele watersysteem in de stad heeft met elkaar te maken”, vult Bärbel aan, “Beverwijk kent een hoger gelegen gedeelte, maar dit is natuurlijk het vroegere Wijkermeer, dus een nat, laag kleigebied. Wat wij hier doen heeft impact op andere plekken, en vice versa. Dat maakt het complex maar ook interessant. Ook daar helpt groenaanplant trouwens. Alle beetjes helpen!”
Op naar de uitvoering én de ontwikkeling van de Spoorzone
Rob: “Als het defintief ontwerp gereed is, moeten we alles doorrekenen om het te laten goedkeuren door het college. Dan kunnen we met bestek en tekeningen aan de slag en daarna moet het worden aanbesteed. Dat zal eind 2022 zijn. We hopen in de eerste helft van 2023 daadwerkelijk te kunnen starten met de uitvoering van de werkzaamheden.”
Bärbel kijkt vanuit haar rol nog een paar flinke stappen verder: “Langs de Parallelweg zie je allerlei interessante, creatieve ontwikkelingen. Maar er is nog veel meer nodig om hier een potentiële ontwikkellocatie binnen de Spoorzone van te maken. Dus kijken we verder dan naar de bestrating. Het groen op de Zuiderkade is daar een klein, maar goed voorbeeld van, maar we denken ook al na over het vergroenen van de Parallelweg. Nu al nadenken wat je kunt toevoegen en meenemen om straks een vliegwiel te creëren. Dat hoeft niet meer te kosten en gaat geen belemmering vormen voor de bedrijven. Het gaat er om dat je bewuste keuzes maakt.”